Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να συζητήσουν την Πέμπτη (29 Ιουνίου) ποιες μελλοντικές δεσμεύσεις ασφαλείας θα μπορούσε να παράσχει η Ένωση στην Ουκρανία, σύμφωνα με το τελευταίο σχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής της ΕΕ, το οποίο είδε η EURACTIV.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να συμβάλουν, από κοινού με τους εταίρους, σε μελλοντικές δεσμεύσεις ασφάλειας προς την Ουκρανία, οι οποίες θα βοηθήσουν την Ουκρανία να αμυνθεί μακροπρόθεσμα, να αποτρέψει επιθετικές ενέργειες και να αντισταθεί στις προσπάθειες αποσταθεροποίησης», αναφέρεται στο τελευταίο σχέδιο συμπερασμάτων.
«Στο πλαίσιο αυτό, θα εξετάσουν ταχέως τις λεπτομέρειες της εν λόγω συμβολής», αναφέρει το τρέχον κείμενο, χωρίς να υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες σχετικά με το τι θα μπορούσαν να συνεπάγονται αυτές.
Μάλιστα, στη Μπρατισλάβα, ο Μακρόν είχε καλέσει τους εταίρους της Ουκρανίας να εργαστούν σε διμερή και πολυμερή πλαίσια για να διαμορφώσουν «εγγυήσεις ασφαλείας» για το Κίεβο.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Γαλλία, μαζί με τους εταίρους της στο Κουαρτέτο (Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Γερμανία) εργάζεται για τη διαμόρφωση τέτοιων διαβεβαιώσεων ασφαλείας ή δεσμεύσεων για το Κίεβο.
Οι διαβεβαιώσεις αυτές θα μπορούσαν να έχουν τη μορφή μιας μακροπρόθεσμης δέσμευσης υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής βοήθειας, για τον καλύτερο εξοπλισμό και την εκπαίδευση των ενόπλων δυνάμεων του Κιέβου, ώστε να είναι σε θέση να αποτρέψουν οποιαδήποτε μελλοντική επίθεση ή να υπερασπιστούν τη χώρα τους.
Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Mantas Adomenas δήλωσε σε εκδήλωση του Friends of Europe στο Βίλνιους ότι η παροχή «εγγυήσεων ασφαλείας» στην Ουκρανία σημαίνει να της δοθεί μια «μακροπρόθεσμη δέσμευση υποστήριξης (…). Δεν είναι τίποτα πέρα από αυτό».
Ασαφής ο ρόλος της ΕΕ
Οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται τώρα να «διευκρινίσουν» ή να «ερμηνεύσουν» ποιες θα μπορούσαν να είναι αυτές οι «δεσμεύσεις ασφαλείας», καθώς ορισμένα κράτη μέλη ζήτησαν διευκρινίσεις, δήλωσαν τρεις διπλωμάτες της ΕΕ στη EURACTIV.
Δεν είναι σαφές ποιος θα μπορούσε να είναι ο ρόλος της ΕΕ – ούτε και των κρατών μελών, ιδίως των ουδέτερων, όπως είπαν, προσθέτοντας ότι ούτε το Παρίσι δεν διευκρίνισε τη θέση του.
«Κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς τι είδους δεσμεύσεις ασφαλείας [θα παρασχεθούν], πώς θα τις παράσχει η ΕΕ, πώς θα τις χρηματοδοτήσει;», παραπονέθηκε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
«Είναι σαν να ανοίγουμε το κουτί της Πανδώρας», δήλωσε ο ίδιος, αναφερόμενος στο γεγονός ότι η Ένωση δεν διαθέτει ούτε σαφές πλαίσιο αμυντικής πολιτικής ούτε συνεκτική προσέγγιση στην αμυντική πολιτική.
Ένας δεύτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε ότι «αυτό που καταλαβαίνουμε είναι ότι ο Μακρόν θέλει να αναδείξει τον ρόλο της ΕΕ», ενώ ένας τρίτος εξήγησε ότι«ορισμένα κράτη μέλη θέλουν να διασφαλίσουν ότι αυτό δεν έρχεται σε καμία περίπτωση σε αντίθεση με τη διατλαντική συμμαχία, ιδίως ενόψει της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους αργότερα αυτό τον μήνα».
Η ΕΕ έχει επίσης βοηθήσει την Ουκρανία μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη (EPF), που χρησιμοποιείται για την αποζημίωση των κρατών μελών που παρέχουν είτε αμυντική/ οπλική βοήθεια είτε ανθρωπιστική βοήθεια στο Κίεβο.
Η ΕΕ εργάζεται για την επιτάχυνση της παράδοσης όπλων στην Ουκρανία, πιέζοντας τα κράτη μέλη της να προμηθεύονται από κοινού εξοπλισμό, ιδίως πυρομαχικά και πυραύλους, και τη βιομηχανία στην αύξηση της παραγωγής πυρομαχικών.
Ορισμένα κράτη μέλη πιστεύουν ότι οι μελλοντικές δεσμεύσεις ασφάλειας που θα παρέχει η ίδια η ΕΕ θα μπορούσαν να αποτελούν μια απλή «επανάληψη» των ήδη υφιστάμενων σήμερα δραστηριοτήτων της ΕΕ.
Ταυτόχρονα, η συζήτηση είναι πιθανό να προκαλέσει δυσφορία στα ουδέτερα κράτη μέλη της ΕΕ.
Το κείμενο αναφέρει ότι «οι δεσμεύσεις αυτές θα αναληφθούν με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών», ως μια κίνηση που αποσκοπεί να επιτρέψει σε κάθε κράτος μέλος να αποφασίσει για τη συμβολή του σύμφωνα με τους δικούς του νόμους και παραδόσεις.
Η Αυστρία, η Μάλτα και η Ιρλανδία είναι ουδέτερες χώρες. Η Ουγγαρία έχει δηλώσει ότι θα παραμείνει ουδέτερη στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία και έχει αρνηθεί να υποστηρίξει στρατιωτικά την Ουκρανία.