Ο Ιανουάριος επιβεβαίωσε για το λιανεμπόριο ότι «κάθε αρχή και δύσκολη». Ο εμπορικός κόσμος μετρά ήδη το 2022 απώλειες και «πισωγυρίσματα», σε ένα ρευστό και δύσκολα προβλέψιμο οικονομικό περιβάλλον. Τις εξελισσόμενες και για πολλούς εμπόρους διογκούμενες επιπτώσεις της πανδημίας αναμένεται πλέον με βεβαιότητα ότι θα «σιγοντάρουν» καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς η οξεία ενεργειακή κρίση και οι πληθωριστικές πιέσεις που πλήττουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Παρακολουθούμε με αγωνία το σερί χαμένων ευκαιριών για την αγορά το οποίο ξεκίνησε από τις ενδιάμεσες εκπτώσεις του Νοεμβρίου, συνεχίστηκε την εορταστική περίοδο και πλέον υπονομεύει τις προοπτικές βιώσιμης ανάκαμψης του κλάδου για το τρέχον έτος.
Δυστυχώς, οι φόβοι της ΕΣΕΕγια “LongCovid” συμπτώματα σε ένα μεγάλο αριθμό εμπορικών επιχειρήσεων δείχνουν να επαληθεύονται. Το σοβαρότεροπρόβλημα – πιο σοβαρό ακόμα κι από την άμεση έλλειψη ρευστότητας – είναι ότι χιλιάδες επιχειρηματίες και επαγγελματίες -ως επί το πλείστον οι πιο ευάλωτοι που λόγω έλλειψης ρευστότητας και τεχνογνωσίας δεν κατάφεραν να ενδυναμώσουν την παρουσία τους στο ηλεκτρονικό εμπόριο – αντί σταδιακά να συγκλίνουν με τις επιδόσεις του 2019 δείχνουν να αποκλίνουν ακόμη περισσότερο. Την εικόνα αυτή κατέγραψε ευκρινώς η έρευνα του ΙΝΕΜΥ – ΕΣΕΕ για την περίοδο των Χριστουγέννων, όπου ακόμη και σε σύγκριση με τη χείριστη αντίστοιχη περίοδο του 2020, ένας στους τρεις επιχειρηματίες κατέγραψε μείωση τζίρου και μόνο το 30% εμφάνισε αύξηση εσόδων!Στη συνέχεια η επισκεψιμότητα στα καταστήματα βρέθηκε σε «ελεύθερη πτώση» από τις πρώτες μέρες των χειμερινών εκπτώσεων, εμφανίζοντας μείωση έως και 50% σε σχέση με το 2019. Και σαν να μην έφθαναν αυτά, η πρόσφατη σφοδρή κακοκαιρία «πάγωσε» ολοσχερώς την αγοραστική κίνηση σε πολλές περιοχές για αρκετά 24ωρα.
Σήμερα η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους προσθέτει άλλον έναπαράγοντα μεγάλης αβεβαιότητας, με συνέπεια η αγορά να έρχεται ακόμη πιο κοντά σε μία επικίνδυνη«μετα-κανονικότητα» που θα παρουσιάζει την εξής εικόνα:οι περισσότεροι έμποροι θα αγωνιούν αν θα έχουν να πληρώσουν το ηλεκτρικό ρεύμα στο τέλος του μήνα και, την ίδια ώρα,οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς θα πατούν γκάζι στο δρόμο του ψηφιακού μετασχηματισμού και της πράσινης μετάβασης, με τα κεφάλαια μάλιστα του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ…
Εδώ και δύο χρόνια η ΕΣΕΕ με επαναλαμβανόμενες παρεμβάσεις είχε προειδοποιήσει για τον κίνδυνο εργαλειοποίησης της υγειονομικής κρίσης σε βάρος των μικρομεσαίων επιχειρηματιών. Είναι αλήθεια πως τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης κατάφεραν να αποτρέψουν τα λουκέτα και τις απολύσεις στο λιανεμπόριο, έλειψαν όμως οι απαραίτητες ενέσεις ρευστότητας για να «πάρει μπροστά η αγορά». Δυστυχώς, δεν αποκαταστάθηκαν ακόμη και κραυγαλέες αδικίες, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την μη ένταξή του λιανεμπορίου σε Πρόγραμμα Επανεκκίνησης, όπως αυτά που έλαβαν η εστίαση, ο τουρισμός και άλλοι πληττόμενοι κλάδοι.
Σε μία προσπάθεια ενίσχυσης των χαμηλών εισοδημάτων η κυβέρνηση έσπευσε πρόσφατα να προαναγγείλει νέα «σημαντική» αύξηση του κατώτατου μισθού από τον ερχόμενο Μάιο, ρύθμιση που υπό προϋποθέσεις θα βρει σύμφωνη και την ΕΣΕΕ. Χρειάζεται όμως και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στήριξη ανάλογη των περιστάσεων. Ο εμπορικός κόσμος εκτιμά ότι:η οριστική διαγραφή των επιστρεπτέων προκαταβολών είναι ένα μέτρο με μικρό δημοσιονομικό κόστος και πρέπει να προχωρήσει. Η κατάργηση επαχθών φορολογικών βαρών όπως το τέλος επιτηδεύματος είναι ανάγκη να επισπευθεί. Η περαιτέρω μείωση ή και κατάργηση από φέτος της προκαταβολής φόρου για επιχειρήσεις και επαγγελματίες θα δώσει ανάσες και πρέπει να υλοποιηθεί. Η παροχή ρευστότητας από τις τράπεζες σε επιχειρήσεις με βιώσιμα αναπτυξιακά σχέδια δεν μπορεί άλλο να καθυστερεί.
Αν η κυβέρνηση θέλει το 2022 να είναι μια καλύτερη χρονιά για όλες τις επιχειρήσεις, οφείλει έμπρακτα να το αποδείξει.
Γιώργος Καρανίκας, Πρόεδρος ΕΣΕΕ (Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας)