Οι υπουργοί Εξωτερικών της ASEAN θα προσπαθήσουν να εντείνουν τις πιέσεις στη χούντα της Μιανμάρ σε περιφερειακή συνάντηση την Τετάρτη (3 Αυγούστου) στην Καμπότζη, καθώς η επίσκεψη της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν απειλεί να επισκιάσει τις διαδικασίες με τις εντάσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου να ανεβαίνουν στα ύψη.
Η Ένωση των 10 χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) – η οποία πρωτοστατεί στις μέχρι στιγμής άκαρπες προσπάθειες για την αποκατάσταση της ειρήνης – καταδίκασε την περασμένη εβδομάδα την εκτέλεση τεσσάρων κρατουμένων από τον στρατό, με τμήματα του μπλοκ να απογοητεύονται όλο και περισσότερο από την έλλειψη προόδου.
Το πραξικόπημα στη Μιανμάρ πέρυσι άφησε τη χώρα στο χάος, με τον αριθμό των νεκρών από τη βίαιη στρατιωτική καταστολή των διαφωνούντων να ξεπερνά τους 2.100, σύμφωνα με μια τοπική ομάδα παρακολούθησης, και τις ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων να ζητούν επιτακτικά συγκεκριμένη δράση.
Αλλά η επίσκεψη της Πελόζι απειλεί να επισκιάσει τις συζητήσεις για τη Μιανμάρ, με την προσοχή να επικεντρώνεται αντ’ αυτού στον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι και τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν – και οι δύο πετούν στην πρωτεύουσα της Καμπότζης.
Αργά την Τρίτη η Κίνα υποσχέθηκε ότι θα υπάρξουν «στοχευμένες στρατιωτικές ενέργειες» ως απάντηση στην επίσκεψή της στο αυτοδιοικούμενο νησί που το Πεκίνο διεκδικεί ως μέρος της επικράτειάς του.
Εν τω μεταξύ, οι υπουργοί Εξωτερικών της ASEAN -που συναντώνται πρόσωπο με πρόσωπο για πρώτη φορά μετά την πανδημία- αναμένεται να εκφράσουν παράπονο για την έλλειψη προόδου όσον αφορά το σχέδιο «συναίνεσης πέντε σημείων» του περιφερειακού μπλοκ για τη σύγκρουση στη Μιανμάρ.
Το σχέδιο, που συμφωνήθηκε τον περασμένο Απρίλιο, ζητούσε τον άμεσο τερματισμό της βίας και διάλογο μεταξύ της χούντας και των αντιπάλων του πραξικοπήματος.
Όμως, μετά από περισσότερο από ένα χρόνο χωρίς πρόοδο όσον αφορά το σχέδιο, η Μαλαισία δήλωσε ότι θα παρουσιάσει ένα πλαίσιο για την εφαρμογή του, ακόμη και όταν οι επικριτές ειρωνεύονται την ASEAN ως ένα ανούσιο συνομιλητήριο.
«Η ειρήνη μπορεί να περιμένει, αλλά η διάσωση ζωών δεν μπορεί να περιμένει», δήλωσε ο εκπρόσωπος της ASEAN στην Καμπότζη, Κουνγκ Φόακ, ενώ μίλησε για κέρδη στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Η απουσία του κορυφαίου διπλωμάτη της Μιανμάρ, Ούνα Μάουνγκ Λιν, ή οποιουδήποτε εκπροσώπου από τη χώρα μπορεί ωστόσο να εμποδίσει την πρόοδο, παραδέχθηκε.
Θάλασσα της Νότιας Κίνας
Οι συνεχιζόμενες εντάσεις στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας θα είναι ένα άλλο καυτό θέμα στην ημερήσια διάταξη.
Το Πεκίνο διεκδικεί το μεγαλύτερο μέρος της θάλασσας – με ανταγωνιστικές εδαφικές αξιώσεις από το Μπρουνέι, τη Μαλαισία, τις Φιλιππίνες, την Ταϊβάν και το Βιετνάμ.
Η Καμπότζη – βασικός σύμμαχος του Πεκίνου – φιλοξένησε για τελευταία φορά την ASEAN το 2012 και κατηγορήθηκε ότι τάχθηκε στο πλευρό της Κίνας σχετικά με τα αμφισβητούμενα και πλούσια σε πόρους ύδατα, με αποτέλεσμα να μην εκδοθεί κανένα ανακοινωθέν.
Ωστόσο, με βάση την πρόοδο μιας συνάντησης ανώτερων αξιωματούχων, ο Κούνγκ Φόακ δήλωσε ότι είναι βέβαιος ότι μπορεί να επιτευχθεί συναίνεση και να εκδοθεί κοινή δήλωση.
«Είμαι βέβαιος ότι τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Είμαστε σχεδόν εκεί», δήλωσε την Τρίτη.
Μαζί με τον Μπλίνκεν και τον Γουάνγκ, ο κορυφαίος διπλωμάτης της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ – ο οποίος θα κάνει μια στάση στη Μιανμάρ για συνομιλίες με τη χούντα πριν ταξιδέψει στην Καμπότζη – και ο Ζοζέπ Μπορέλ της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συμμετάσχουν σε συναντήσεις με ομολόγους τους της ASEAN αργότερα μέσα στην εβδομάδα.
Οι υπουργοί αναμένεται να ασχοληθούν με θέματα που κυμαίνονται από τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας έως τις πυραυλικές δοκιμές της Βόρειας Κορέας και τις ανησυχίες για την περιφερειακή ασφάλεια.