Η συμφωνία μεταξύ της Μόσχας και του Κιέβου για την απεμπλοκή των ουκρανικών εξαγωγών σιτηρών μπορεί να προσφέρει έναν δρόμο προς μια πιθανή κατάπαυση του πυρός στην πεντάμηνη σύγκρουση, δήλωσε ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, φίλος του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Το πρώτο πλοίο μεταφοράς σιτηρών που έφυγε από τα ουκρανικά λιμάνια σε καιρό πολέμου αγκυροβόλησε με ασφάλεια στα ανοικτά των ακτών της Τουρκίας την Τρίτη και αναμένεται να επιθεωρηθεί την Τετάρτη (3 Αυγούστου).
«Τα καλά νέα είναι ότι το Κρεμλίνο θέλει μια λύση με διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο Σρέντερ την Τετάρτη στο εβδομαδιαίο περιοδικό Stern και στον ραδιοτηλεοπτικό σταθμό RTL/ntv, προσθέτοντας ότι συναντήθηκε με τον Πούτιν στη Μόσχα την περασμένη εβδομάδα.
«Μια πρώτη επιτυχία είναι η συμφωνία για τα σιτηρά, ίσως αυτό μπορεί σιγά-σιγά να επεκταθεί σε κατάπαυση του πυρός», είπε.
Ο Σρέντερ δήλωσε ότι λύσεις σε κρίσιμα προβλήματα όπως η Κριμαία, την οποία η Ρωσία προσάρτησε το 2014, θα μπορούσαν να βρεθούν με την πάροδο του χρόνου, «ίσως όχι σε 99 χρόνια, όπως το Χονγκ Κονγκ, αλλά στην επόμενη γενιά».
Ο Σρέντερ, καγκελάριος από το 1998 έως το 2005, επέκρινε τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά αρνήθηκε να καταδικάσει τον Πούτιν.
Εν τω μεταξύ, η Ρωσία κατηγόρησε τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι εμπλέκονται άμεσα στη σύγκρουση στην Ουκρανία και ότι δεν προμηθεύουν απλώς το Κίεβο με όπλα.
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας, επικεφαλής του οποίου είναι ένας σύμμαχος του Πούτιν, δήλωσε ότι τα σχόλια που έκανε ο Βαντίμ Σκιμπίτσκι, αναπληρωτής επικεφαλής των στρατιωτικών πληροφοριών της Ουκρανίας, στην εφημερίδα Telegraph της Βρετανίας έδειξαν ότι η Ουάσινγκτον εμπλέκεται στη σύγκρουση.
Ο Σκιμπίτσκι είπε στην εφημερίδα ότι υπήρχε διαβούλευση μεταξύ αξιωματούχων των αμερικανικών και ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών πριν από τα πλήγματα και ότι η Ουάσινγκτον είχε ουσιαστικό βέτο για τους επιδιωκόμενους στόχους, αλλά ότι οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ δεν παρείχαν άμεσες πληροφορίες για τη στόχευση.
«Όλα αυτά αποδεικνύουν αναμφισβήτητα ότι η Ουάσινγκτον, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Λευκού Οίκου και του Πενταγώνου, εμπλέκεται άμεσα στη σύγκρουση στην Ουκρανία», ανέφερε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας σε ανακοίνωσή του την Τρίτη.
«Είναι η κυβέρνηση Μπάιντεν που είναι άμεσα υπεύθυνη για όλες τις εγκεκριμένες από το Κίεβο επιθέσεις με ρουκέτες εναντίον κατοικημένων περιοχών και πολιτικών υποδομών σε κατοικημένες περιοχές του Ντονμπάς και άλλων περιοχών, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε μαζικούς θανάτους αμάχων».
Δεν υπήρξε άμεση αντίδραση του Λευκού Οίκου ή του Πενταγώνου στους ισχυρισμούς του υπουργείου.
Το Πεντάγωνο διέψευσε, ωστόσο, τους ισχυρισμούς της Μόσχας ότι η Ρωσία κατέστρεψε έξι πυραυλικά συστήματα HIMARS αμερικανικής κατασκευής από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Η Ρωσία ισχυρίζεται τακτικά ότι έχει πλήξει τα HIMARS, αλλά δεν έχει ακόμη παρουσιάσει αποδείξεις.
Η Ουκρανία και η Δύση κατηγορούν τη Ρωσία ότι πραγματοποιεί σχεδόν καθημερινά καταστροφικές πυραυλικές επιθέσεις εναντίον πολιτικών στόχων. Και οι δύο πλευρές αρνούνται ότι στοχεύουν σκόπιμα αμάχους.
Ντονμπάς: «Απλά κόλαση»
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Τρίτη ότι παρά τις προμήθειες όπλων από τη Δύση, οι δυνάμεις της χώρας του δεν μπορούν ακόμη να ξεπεράσουν τα ρωσικά πλεονεκτήματα σε βαριά όπλα και ανθρώπινο δυναμικό.
«Αυτό είναι πολύ αισθητό στη μάχη, ειδικά στο Ντονμπάς. Είναι απλά η κόλαση εκεί. Οι λέξεις δεν μπορούν να το περιγράψουν».
Ο Γερμανός Σρέντερ δήλωσε ότι το μέλλον του Ντονμπάς είναι περίπλοκο. Το Ντονμπάς, η παραδοσιακή βιομηχανική καρδιά της Ουκρανίας στα ανατολικά, έχει δει μερικές από τις πιο σκληρές μάχες του πολέμου.
Η Ρωσία έστειλε δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου σε μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», όπως την αποκαλεί. Το Κίεβο και η Δύση την έχουν καταδικάσει ως απρόκλητο επιθετικό πόλεμο.
Σε διάσκεψη του ΟΗΕ την Τρίτη, ο Ιγκόρ Βισνεβέτσκι, αναπληρωτής διευθυντής του τμήματος μη διάδοσης και ελέγχου των όπλων του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, διέψευσε όλους τους ισχυρισμούς περί «απρόκλητης επίθεσης». Πρόσθεσε επίσης ότι η Μόσχα είναι πεπεισμένη ότι ένας πυρηνικός πόλεμος «δεν πρέπει ποτέ να γίνει».
Ο Ρώσος διπλωμάτης Αλεξάντερ Τροφίμοφ δήλωσε στα Ηνωμένα Έθνη ότι η Μόσχα θα χρησιμοποιούσε πυρηνικά όπλα μόνο ως απάντηση σε όπλα μαζικής καταστροφής ή σε επίθεση με συμβατικά όπλα που απειλεί την ύπαρξη του ρωσικού κράτους.
«Κανένα από αυτά τα δύο υποθετικά σενάρια δεν έχει σχέση με την κατάσταση στην Ουκρανία», δήλωσε ο Τροφίμοφ, ανώτερος διπλωμάτης στο τμήμα μη διάδοσης και ελέγχου των όπλων του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών.
Ασφαλής διέλευση
Εν τω μεταξύ, η συμφωνία της 22ας Ιουλίου που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ για την άρση του αποκλεισμού των ουκρανικών εξαγωγών σιτηρών είχε μια πρώτη επιτυχία, καθώς το πρώτο φορτωμένο πλοίο μετά την εισβολή της Ρωσίας αγκυροβόλησε με ασφάλεια στις τουρκικές ακτές.
Το πλοίο, Razoni με σημαία Σιέρα Λεόνε, βρισκόταν στην είσοδο του στενού του Βοσπόρου, που συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα με τις παγκόσμιες αγορές, γύρω στις 18:00 GMT την Τρίτη, περίπου 36 ώρες μετά την αναχώρησή του από το ουκρανικό λιμάνι της Οδησσού.
Το πλοίο, το οποίο είναι φορτωμένο με 26.527 τόνους καλαμποκιού, αναμένεται να επιθεωρηθεί την Τετάρτη στην Τουρκία.
Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στέφαν Ντούτζαριτς δήλωσε στους δημοσιογράφους στη Νέα Υόρκη ότι υπήρχαν περίπου 27 πλοία στα τρία ουκρανικά λιμάνια που καλύπτονται από τη συμφωνία εξαγωγής και ήταν έτοιμα να ξεκινήσουν.
Οι εξαγωγές από έναν από τους κορυφαίους παραγωγούς σιτηρών στον κόσμο έχουν ως στόχο να συμβάλουν στην ανακούφιση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης.
Γνωστή ως το καλάθι του ψωμιού της Ευρώπης, η Ουκρανία ελπίζει να εξάγει 20 εκατομμύρια τόνους σιτηρών που βρίσκονται σε σιλό και 40 εκατομμύρια τόνους από τη συγκομιδή που βρίσκεται σε εξέλιξη, αρχικά από την Οδησσό και τα κοντινά Πιβντένι και Τσορνομόρσκ.
Η Ρωσία χαρακτήρισε την αποχώρηση του Razoni ως «πολύ θετική» είδηση. Έχει αρνηθεί την ευθύνη για την επισιτιστική κρίση, λέγοντας ότι οι δυτικές κυρώσεις έχουν επιβραδύνει τις εξαγωγές της.